Health

လူငယ္တို႕တြင္ ျဖစ္လာသည္႕ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ

, ကယ္လ္ဗင္သည္ အသက္ခ်ိဳေရာဂါ ရခဲ့သည္။ သူသည္ ေရငတ္ျခင္း၊ ေမာပန္းႏြမ္းနယ္ျခင္း၊ ညအခ်ိန္ ဆီး-မၾကာခဏ သြားျခင္းတို႔ကို ခံစားရသျဖင့္ သူ႔ဖခင္က စိုးရိမ္ကာ သားျဖစ္သူအား က်န္းမာေရးဌာနသို႔ သြားေရာက္ျပသခဲ့ရာမွ ေသြးခ်ိဳ-ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ျဖစ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။ ကယ္လ္ဗင္သည္ ငယ္စဥ္ကတည္းက သေရစာမ်ားကို အလြန္အကၽြံ စားခဲ့ျပီး အဝလြန္သူ တဦးျဖစ္ခဲ့သည္။ သူက သေရစာ ေတြ႔ကရာ စားျပီး ဆီဗီ အျမဲထိုင္ၾကည့္ရာမွ ယခုလို အဝလြန္ခဲ့ရေၾကာင္း ေျပာခဲ့သည္။ အသက္ ၂၅-ႏွစ္အရြယ္တြင္ စီးပြားေရးသမား တဦးျဖစ္လာသည့္ ကယ္လ္ဗင္သည္ စင္ကာပူ ေဆးရံုႀကီးတြင္ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ ေရာဂါကုဌာန၌ ျပသ၍ ကုသမႈကို ခံယူခဲ့သည္။ ယင္းဌာနမွ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ေဒါက္တာ ပီတာအင္ဆီကို-က ကယ္လ္ဗင္သည္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ ၂၀-ကတည္းက ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ ေရာဂါအမ်ိဳးအစား ၂ (Type-2 Diabetes)ရရွိရန္ အစပ်ိဳးခဲ့ေၾကာင္း ေျပာသည္။ ကယ္လ္ဗင္ကဲ့သို႔ပင္ လူအမ်ားစု၌ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ ေရာဂါကို မေတြ႔ရွိမီ ၅-ႏွစ္မွ ၇-ႏွစ္အတြင္း ေရာဂါလကၡဏာ တစံုတရာ ခံစားရျခင္း မရွိခဲ့ေခ်၊ ေဆးရံု ေဆးခန္းမ်ားသို႔ ေရာဂါလကၡဏာမ်ားျပ၍ လာေရာက္သည့္အခါ ေရာဂါရွိျပီး ျဖစ္သျဖင့္ ေရွာင္ကြင္း၍ မရေတာ့ေခ်။ တသက္တာလံုး ေရာဂါရသြားမည္သာ ျဖစ္သည္။ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ ေရာဂါ ႏွစ္မ်ိဳးရွိရာ Type-2 Diabetes အမ်ိဳးအစားမွာ ေမြးရာပါ ေရာဂါျဖစ္ျပီး ကေလးမ်ားတြင္ အမ်ားဆံုးျဖစ္၍ လူငယ္မ်ားလည္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ယင္းမွာ ေသြးထဲရွိ သၾကားဓာတ္ကို ထိန္းညႇိေပးေသာ အင္ဆူလင္ (Insulin)ေဟာ္မုန္းအား ပန္ကရိယ (pancreas) မွ ထုတ္လႈပ္မႈ နည္းျခင္း၊ သို႔မဟုတ္-မထုတ္လုပ္ႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ရသည္။ ကုသရာတြင္ အင္ဆူလင္ ေဆးကို ေန႔စဥ္ ထိုးေပးရသည္။ အာရွတိုက္၏ ျမိဳ႔ျပမ်ားတြင္ ေနထို္င္မႈ ပံုစံႏွင့္ သၾကား၊ အဆီဓာတ္တို႔ မ်ားေသာ အစားအေသာက္ စားသံုးမႈ တို႔က ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ ေရာဂါကို ျဖစ္ပြားေစသည္။ ျဖစ္ပြားသည့္ ေရာဂါ အမ်ိဳးအစားမွာ Type-2 Diabetes ျဖစ္ျပီး ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ ေရာဂါ ျဖစ္ပြားသူမ်ား၏ ၉၀-ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ယင္းအမ်ိဳးအစား ျဖစ္ၾကသည္။ type-2 Diabetes ျဖစ္သူမ်ားမွာမူ ၁၀-ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ရွိသည္။ ေလ့က်င့္ခန္း ျပဳလုပ္ျခင္း မရွိသူတို႔တြင္ အင္ဆူလင္၏ အာနိသင္ကို ေလ်ာ့က်ေစသည္။ စိတ္ဖိစီးမႈကလည္း အေျခအေနကို ပိုမိုဆိုးရြားေစသည္။ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳကို မကုသလွ်င္ ေသြးေၾကာမ်ားႏွင့္ တစ္သွ်ဴးမ်ား ပ်က္စီးျပီး ႏွလံုးေရာဂါ၊ ေလျဖတ္ျခင္း၊ မ်က္စိကြယ္ျခင္း၊ ေက်ာက္ကပ္ ပ်က္စီးျခင္း၊ အာရံုေၾကာမ်ား ပ်က္စီးျခင္းတို႔ ျဖစ္ပြားသည္။ လူငယ္တို႕တြင္ ျဖစ္လာသည္႕ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ Type-2 Diabetes ရွိသူ ၅၀-ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္မွာ အဝလြန္သူမ်ား ျဖစ္ၾကျပီး ေရာဂါမွာ ဆင္းရဲခ်မ္းသာမေရြး ျဖစ္ပြားေစႏိုင္သည္။ ကမၻာတဝန္းတြင္ လူေပါင္း ၁၇၇-သန္းမွာ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ ေရာဂါကို ခံစားေနရသည္။ ကမၻာ့က်န္းမာေရး အဖြဲ႔ႀကီးက ခန္႔မွန္းရာတြင္ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ ျဖစ္ပြားႏႈန္းမွာ ယခုႏႈန္းအတိုင္း ဆက္လက္ျဖစ္ပြားမည္ဆိုလွ်င္ ၂၀၃၀-ျပည့္ႏွစ္တြင္ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳျဖစ္ပြားသူ ဦးေရ ၃၆၆-သန္း ရွိမည္ဟု ခန္႔မွန္းသည္။ မနီလာျမို႔ရွိ အေနာက္ ပစိဖိတ္ေဒသဆိုင္ရာ ကမၻာ့က်န္းမာေရး အဖြဲ႔၏ ကူးစက္ေရာဂါ မဟုတ္ေသာ ေရာဂါမ်ားဌာနခြဲမွ ဌာနမွဴး ေဒါက္တာဂိုဒန္ ဂါလီယာက အာရွ၊ ပစိဖိတ္ေဒသ အတြင္း ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ ျဖစ္ပြားမႈ အမ်ားဆံုး ျဖစ္ျပီး ၂၀၃၀-ျပည္ႏွစ္တြင္ ၁၉၁-သန္း အထိ ျဖစ္မည္ဟု ေျပာသည္။ လာမည့္ ေျခာက္ႏွစ္ကာလ အတြင္း အာရွတိုက္သည္ ကမၻာေပၚ၌ ျဖစ္ပြားသည့္ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ျဖစ္ပြားမႈ၏ ၆၁-ရာခို္င္ႏႈန္း ရွိရာေနရာ ျဖစ္လာလိမ့္မည္ဟု ဆိုသည္။ တရုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ႏွစ္ႏိုင္ငံတြင္ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ လူနာ သန္း ၁၀၀-ရွိလိမ့္မည္ဟု ဆိုသည္။ ယင္းႏိုင္ငံတို႔တြင္ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳျဖစ္သူ ေလးဦးတြင္ သံုးဦးမွာ ေရာဂါမေတြ႔ရေသးဘဲ ရွိမည္ဟု ခန္႔မွန္းသည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံရွိ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳအသင္း ဥကၠ႒ ေဒါက္တာ ဆန္ေသာတန္ဟန္-က လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ ၃၀-က ဗန္ေကာက္ရွိ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳကု ေဆးခန္းတြင္ အပတ္စဥ္ ျပသသည့္ လူနာ ၂၀-ဦးသာရွိရာမွ ယခုအခါ ေန႔စဥ္လူနာ ၁၀၀-ရွိေၾကာင္း ထို္င္းႏို္င္ငံတြင္ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ လူနာဦးေရ ႏွစ္သန္းရွိမည္ဟု ခန္႔မွန္းေၾကာင္း ေျပာသည္။ စင္ကာပူႏိုင္ငံတြင္ ထိခိုက္ဒဏ္ရာေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ ေျခလက္ ျဖတ္ရသူတို႔တြင္ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳေၾကာင့္  အဓိကျဖစ္ေနသည္။ ႏွစ္စဥ္ ယင္းလူနာ ၇၀၀-ဦးမွာ ေျခလက္ ျဖတ္ရျပီး ဆံုးရႈံးမႈ ရင္ဆိုင္ေနရသည္။ ၂၀၀၁-ခုႏွစ္တြင္ မေလးရွားႏိုင္ငံ၌ ေက်ာက္ကပ္သန္႔စင္ ကုသမႈကို ခံယူသူ တဝက္ခန္႔မွာ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ လူနာမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ သူတို႔သည္ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ ျဖစ္ပြားရာမွ ေက်ာက္ကပ္ ထိခိုက္ ပ်က္စီးသည္။ ေဟာင္ေကာင္တြင္ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ ေရာဂါအတြက္ အသံုးစရိတ္မွာ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ အသံုးစရိတ္အေပၚ ဒဏ္ပိေစေၾကာင္း ၊ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳေၾကာင့္ ေသဆံုးရသူ ၈၀-ရာခို္င္ႏႈန္းမွာ ႏွလံုးေရာဂါႏွင့္ ေလျဖတ္ေရာဂါတို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္းPrince of Wales ေဆးရံုႀကီးမွ ေဒါက္တာ အယ္လ္လိုင္ဇာရွာက ေျပာသည္။ ဖိလစ္ပိုင္ႏို္င္ငံတြင္လည္း အလားတူ ေတြ႔ၾကံဳေနရသည္။ ဖိလစ္ပိုင္ တကၠသိုလ္ရွိ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရး ေကာလိပ္မွ ေဒါက္တာ ဂ်ိမ္း ေဘာ္လ္တာဇာက ၂၀၀၂-ခုႏွစ္တြင္ လူ ၇၀၀၀-ဦးအား ေလ့လာမႈအရ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ ျဖစ္ပြားသူ ၅၀-ရာခိုင္ႏႈန္း မ်ားျပားလာေၾကာင္း၊ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ မျဖစ္ပြားမီ ေတြ႔ရသည့္ ဂလူးကို႔စ္ သၾကားဓာတ္ ခံႏိုင္ရည္ရွိမႈပ်က္ျပားျခင္း အေျခအေနရွိသူ ဦးေရ ႏွစ္ဆ တိုးပြားလာေၾကာင္း ေျပာသည္။ Type -2 Diabetes သည္ အသက္ႀကီးေသာ လူႀကီးမ်ားတြင္ ျဖစ္ပြားေလ့ရွိေသာ္လည္း က်န္းမာေရးႏွင့္ မညီညြတ္သည့္ ေနထိုင္စားေသာက္မႈ ပံုစံေၾကာင့္ လူငယ္လူရြယ္တို႔တြင္ ျဖစ္ပြားေနသည္။ ကမၻာတဝန္းတြင္ Type -2 Diabetes သည္ ကေလးမ်ားတြင္ ျဖစ္ပြားသည္။ သို႔ေသာ္ ယခုအခါ ကေလးမ်ားတြင္ အဓိကျဖစ္ပြားေသာ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ အမ်ိဳးအစားမွာ Type-1Diabetes မဟုတ္ေတာ့ဘဲ Type-2 Diabetes ျဖစ္ေနသည္ကို ဂ်ပန္ႏိုင္ငံကဲ့သိ္ု႔ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ေတြ႔ရွိေနရသည္။ ယင္းသို႔ျဖစ္ရျခင္းမွာ ကေလးမ်ား လူငယ္မ်ား အဝလြန္လာေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံတြင္ ကေလးမ်ား၌ျဖစ္ေသာ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ ၈၀ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ Type-2 Diabetes ျဖစ္ေနသည္။ ယင္းျဖစ္ပြားမႈအသြင္မွာ အာရွတိုက္တေလွ်ာက္ ပ်ံ႔ႏွံ႔ေနေၾကာင္း တရုတ္တိုင္ေပ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ အသင္းမွ ေဒါက္တာ ခ်င္ဖိုင္ေကာက္က ေတြ႔ရွိခဲ့သည္။ ေတာင္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံတြင္ Type-2 Diabetes လူနာ ငါးသန္း ရွိမည္ဟု ခန္႔မွန္းထားသည္။ ၂၀၀၁-ခုႏွစ္ ဒီဇဘၤာလတြင္ ကင္မ္ဆန္ဟို အမည္ရွိ အသက္ ၁၄-ႏွစ္အရြယ္ လူငယ္တဦးသည္ အလြန္ေရငတ္ျခင္း၊ ဆီး မၾကာခဏ သြားျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ဆိုးလ္တကၠသိုလ္ေဆးရံုသို႔ ျပသခဲ့ရာ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ျဖစ္ပြားေၾကာင္း ေတြ႔ရွိခဲ့သည္။ သူသည္ အားလပ္ခ်ိန္မ်ားတြင္ ဗီဒီယိုဂိမ္း ကစားျခင္း၊ အစားအစာ အလြန္အကၽြံ စားျခင္းတို႔ေၾကာင့္ သာမန္ထက္ပိုျပီး ဝေနသူျဖစ္သည္။ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳကု ဆရာဝန္ႀကီး ကင္မ္ဆန္ေရးက ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံတြင္ ေနထို္င္မႈပံုစံ ေျပာင္းလဲျခင္းႏွင့္ ေလ့က်င့္ခန္း မျပဳလုပ္ျခင္း တို႔သည္ ႀကီးမားေသာ ျပႆနာတရပ္ ျဖစ္လာေနသည္ဟု ဆိုသည္။ သူက အသက္ ငယ္ရြယ္သည့္ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ ေဝဒနာရွင္မ်ား လ်င္ျမန္စြာ တိုးပြားလာေနသည္ဟု ေျပာသည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ဘန္ဂလိုးျမိဳ႔ရွိ နာရ ရာန ဟရူဒါယာလရ ေဆးရံုမွ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳကု ဆရာဝန္ႀကီး ေဒါက္တာ ရွာလီနီ ရာဂ်က္ရွိက ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ ျဖစ္ေစသည့္ ႀကီးမားေသာ က်န္းမာေရး ျပႆနာမ်ားတြင္ မ်ိဳးရိုး လိုက္ျခင္းႏွင့္ အျခားအႏၲရာယ္ ျဖစ္ေစသည့္ အခ်က္မ်ား စုေပါင္းမႈတို႔ ပါဝင္ေၾကာင္း၊ ေတာင္အာရွ ႏို္င္ငံသားမ်ားသည္ အျခား အာရွႏိုင္ငံသားမ်ားထက္ မ်ိဳးရိုးဗီဇအားျဖင့္ ႏွစ္ဆ ပိုမို၍ ေရာဂါရလြယ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။ ဖခင္ႏွင့္ ဦးေလးတြင္ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ ေရာဂါ ရာဇဝင္ရွိသည့္ မူရာလီသည္ အသက္ ၃၅-ႏွစ္ရွိျပီး ကြန္ပ်ဴတာ ကုမၸဏီတခုတြင္ လုပ္ကိုင္သည္။ သူသည္ ေရအလြန္ငတ္ျခင္း၊ ဆီး မၾကာခဏ သြားျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ေဆးရံုသို႔ ျပသခဲ့သည္။ သူသည္ တလအတြင္း ကိုယ္အေလးခ်ိန္ သံုးကီလိုဂရမ္ ေလ်ာ့က်ခဲ့သည္။ သူသည္ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း မရွိသည့္အျပင္ အရက္ကို အနည္းငယ္သာ  ေသာက္သူျဖစ္သည္။ ေလ့က်င့္ခန္းမျပဳလုပ္ျခင္းႏွင့္ သေရစာမ်ား အျမဲ စားသံုးျခင္းတို႔က ၁၆၀-စင္တီမီတာ ျမင့္ေသာ အရပ္အေမာင္းႏွင့္ မေလ်ာ္ညီသည့္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ၈၀-ကီလိုဂရမ္သို႔ ေရာက္ရွိေစသည္။ မူရာလီ၏ ေသြးထဲရွိ သၾကားဓာတ္မွာ ျမင့္တက္ေနသျဖင့္ ေဒါက္တာ ရွာလီနီက ေဆးဝါးမ်ားျဖင့္ ကုသခဲ့သည္။ ေနထိုင္မႈပံုစံ ေျပာင္းေစခဲ့သည္။ ေဒါက္တာ ရွာလီနီက လြန္ခဲ့ေသာ ၁၀-ႏွစ္က အသက္ ၅၀-အရြယ္ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ လူနာမ်ားကို အမ်ားဆံုး ေတြ႔ခဲ့ရသည္။ ယခုအခါ အသက္ ၃၀-အရြယ္ လူနာမ်ားကို ေတြ႔ေနရေၾကာင္း ေျပာျပသည္။ တရုတ္ႏိုင္ငံ ေဘဂ်င္းျမိဳ႔ရွိ ေရာဂါႏွိမ္နင္းေရးႏွင့္ ကာကြယ္ေရး ဌာနမွ အရာရွိတို႔က ျမိဳ႔ေနျပည္သူ လူထုအား သတိေပးရာတြင္ ျပည္သူလူထု သံုးပံုတပံုႏွင့္ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသား ၁၈-ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ အလြန္အကၽြံစားေသာက္ျခင္း၊ လႈပ္ရွား ေလ့က်င့္မႈ မရွိျခင္းတို႔ေၾကာင့္ အဝလြန္ႏႈန္း ႏွစ္ဆ ျမင့္တက္ကာ အနာဂတ္တြင္ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ ေရာဂါ ျဖစ္ပြားမႈ မ်ားျပားလာေစရန္ ဦးတည္ေနေၾကာင္း ေျပာသည္။ စင္ကာပူႏွင့္ ေဟာင္ေကာင္တို႔တြင္ ကေလး ၄-ေယာက္တြင္ ၁-ေယာက္သည္ ဝသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ဗန္ေကာက္ျမိဳ႔တြင္ ေက်ာင္း၌ ေလ့လာမႈတရပ္က ၅-ႏွစ္ႏွင့္ ၁၅-ႏွစ္ အတြင္းရွိ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသား သံုးပံု တပံုမွာ ဝၾကေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ အဝလြန္သည့္ ကေလး ၃၅-ဦးအား ဆီးရီရပ္ခ်္ ေဆးရံုရွိ ကေလးေရာဂါ ကုသည့္ ေဆးခန္းသို႔ ျပသခဲ့ရာ ခုနစ္ဦးတြင္ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခိ်ဳေရာဂါရွိျပီး ျဖစ္သည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ေဒါက္တာ ဆန္သြန္က ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ ေရာဂါေၾကာင့္ သတိလစ္ ေမ့ေျမာသည့္ လူငယ္လူရြယ္တို႔ကို ေတြ႔ရွိ္ေၾကာင္း၊ ကေလးမ်ားသည္ က်န္းမာေရးႏွင့္ မညီညြတ္ေသာ သေရစာမုန္႔မ်ားကို စားျခင္းျဖင့္ ေငြကုန္ေၾကးက် ခံေနရၾကရေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။ ဗန္ေကာက္ျမိဳ႔မွ ဓာတ္ခြဲကၽြမ္းက်င္သူ ပရာဆစ္ တာဝီဗင္သည္ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ ေရာဂါကို ကုသရာတြင္ ေဆးေသာက္ရာမွ အင္ဆူလင္ ထိုးျခင္း ေျပာင္းရသည္။ သူ႔ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ က်ရန္လည္း ႀကိဳးစားေနသည္။ သူ႔အေမသည္ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆံုးခဲ့ရသည္။ ယခုအခါ သူသည္ အသက္ ၈-ႏွစ္ရွိ သူ႔သားအတြက္ စိုးရိမ္ေနရွာသည္။ သူ႔သားလည္း အဝလြန္သူ တေယာက္ ျဖစ္ေနသည္။ သူက ကေလးကို သေရစာ မုန္႔မ်ား အခ်ိဳရည္မ်ားႏွင့္ ေဝးကြာေစရန္မွာ ခက္ခဲသည္ဟု ဆိုသည္။ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ ေရာဂါကို ႏွိမ္နင္းရန္ ေသာ့ခ်က္မွာ ကာကြယ္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္ဟု စင္ကာပူမွ ေဒါက္တာ ပီတာအင္ဆီကိုက ေျပာသည္။ စင္ကာပူတြင္ ျပည္သူလူထုတြင္ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ရွာေဖြရန္ႏွင့္ အႏၲရာယ္ရွိသူမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ရန္ လုပ္ေဆာင္လ်က္ ရွိသည္။ ျပည္သူတို႔အား ေရာဂါျပင္းထန္မႈကို ေလ်ာ့နည္းေစရန္ သို႔မဟုတ္-ေရွာင္ၾကဥ္ရန္ ေနထိုင္မႈပံုစံကို မည္သို႔ ေျပာင္းလဲသင့္ေၾကာင္း အသိပညာ ေပးသည္။ မေလးရွားႏိုင္ငံတြင္ အဓိက ေဆးရံု ၂၉-ခုတြင္ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ ကုသဌာနမ်ား ထားရွိရာမွ က်န္းမာေရး ဌာနခြဲ ၈၅၅-ခုအထိ တိုးခ်ဲ႔ ဖြင့္လွစ္ခဲ့ျပီး ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳေရာဂါကို ကုသေပးေနသည္။ အခ်ို႔ ဌာနခြဲမ်ားတြင္ လူနာ ၈-ဦးမွ ၁၀-ဦးထိ စုျပီး ေသြးထဲရွိ သၾကားဓာတ္ကို တိုင္းသည့္ glucose meter-ေခၚ ကိရိယာကို ဝယ္ယူၾကသည္။ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံတြင္လည္း ျပည္သူလူထုအား ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ ေရာဂါဆိုင္ရာအသိပညာ ေပးျခင္းကို ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိသည္။ ထိုင္ဝမ္ရွိ ေဆးရံုႀကီးမ်ားတြင္ လူနာတိုင္းအား ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ရွိ-မရွိ စစ္ေဆးသည္။ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ အႏၲရာယ္ရွိသူတို႔မွာ မ်ိဳးရိုးထဲ၌ ေရာဂါျဖစ္ဖူးသူ၊ အဝလြန္သူ၊ အသက္ ၄၀-ေက်ာ္သူ၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ၄-ဒသမ ၅-ကီလိုဂရန္ထက္ ပိုသည့္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ပိုင္ဆိုင္ေသာ ကေလးမ်ား၊ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ မိခင္မ်ား၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္မ်ားေသာ ကေလးကို ေမြးဖြားသည့္ မိခင္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳ ေရာဂါျဖစ္လွ်င္ ေရ-အလြန္ငတ္ျခင္း ၊ ေန႔ သို႔မဟုတ္-ညပိုင္းတြင္ ဆီး မၾကာခဏ သြားျခင္း၊ အေၾကာင္းမရွိဘဲ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ေလ်ာ့ျခင္း၊ အျမင္ မႈန္ဝါးျခင္းႏွင့္ ပင္ပန္း ႏြမ္းနယ္ျခင္းတို႔ ျဖစ္သည္။ ေသြးခ်ိဳ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ျဖစ္ျခင္းမွ ကာကြယ္ရန္ အခ်ိဳအဆိမ့္မ်ား အစားမ်ားျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း၊ ေန႔စဥ္ တႀကိမ္လွ်င္ ၁၀-မိနစ္ခန္႔ သံုးႀကိမ္ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ ေလ့က်င့္ခန္း ျပဳလုပ္ေပးျခင္းတို႔က အေထာက္အကူ ျပဳမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ေဒါက္တာ ေအာင္သန္း     အဆီက်ေစတဲ့ အဟာရပစၥည္း (၃)ခု   ယေန႔လူေတြရဲ႕ အသက္ကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနတဲ့ လူေနမႈ စ႐ိုက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ပြား ရသည့္ ေရာဂါတစ္ခု ျဖစ္ေသာ ႏွလံုးေသြးေၾကာေရာဂါ ျဖစ္ရျခင္း၏ အႏၱရာယ္ ျဖစ္ႏိုင္ေျခမ်ားထဲမွာ ေသြးတြင္း အဆီဓာတ္ ပမာဏ မ်ားျပားျခင္းဆိုတဲ့အခ်က္တစ္ခ်က္လည္း အပါအဝင္ျဖစ္တယ္။ အဆီကို ႀကိဳက္ၾကေသာ္လည္း အဆီ ကို ေၾကာက္ရမွန္း၊ ဆင္ျခင္ရမယ္မွန္း သိလာၾက ၿပီျဖစ္တယ္။ လူေတြရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ မလိုအပ္ဘဲ အဆီဓာတ္ေတြ ပိုလွ်ံမ်ားျပားမေန ေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးေသာ လူသိနည္း ေနေသးတဲ့ အာဟာရပစၥည္းအခ်ိဳ႕ ရွိပါတယ္။ အဲဒီအထဲက အဆီက် ေစေသာ အာဟာရပစၥည္း ၃ ခု အေၾကာင္း ေဖာ္ျပလိုပါတယ္။ ပထမတစ္ခုကေတာ့ အသား ဓာတ္တစ္မ်ိဳးျဖစ္ ပါတယ္။ လူေတြစားလိုက္တဲ့ အသားေတြဟာ ခႏၶာကိုယ္ထဲေရာက္ရင္ ဓာတုေဗဒအမည္အားျဖင့္ အမိုင္ႏို အက္စစ္ လို႔ေခၚတဲ့ ပစၥည္းေတြအျဖစ္ ၿပိဳကြဲသြားၿပီး ခႏၶာကိုယ္ႀကီးရဲ႕ လုပ္ငန္း ေဆာင္တာ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေဆာင္ရြက္ရာမွာ ပါဝင္ၾကရတယ္။ အခ်ိဳ႕ေသာ အမိုင္ ႏိုအက္စစ္ေတြက ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ ထုတ္လုပ္ေပးႏိုင္ေသာ္လည္း မီသီအို နင္း Methionine လို႔ေခၚတဲ့ အမိုင္ႏို အက္စစ္ကေတာ့ မရွိမျဖစ္ အသားဓာတ္ Essential Amino acid တစ္မ်ိဳးျဖစ္ၿပီး အစားအစာထဲမွေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ျဖည့္စြက္ အားေဆး အျဖစ္ထုတ္လုပ္ထားတာကို စားမွေသာ္ လည္းေကာင္း ရရွိႏိုင္တာျဖစ္တယ္။ Methionine ရဲ႕ မ်ားျပားလွတဲ့ အာနိသင္ေတြထဲက အဓိကတစ္ခုကေတာ့ အဆီကို ေလာင္ကြ်မ္းေစျခင္း (Lipotropic သို႔မဟုတ္ Fat Burning) ျဖစ္ပါ တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဆီပိုေတြ ခႏၶာကိုယ္ထဲ စုေဝး မေနေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္တယ္။ အဆီခ်ိဳး ကပ္ၿပီး ေသြးလႊတ္ေၾကာေတြ မာခဲကာ က်ဥ္းေျမာင္းသြားျခင္း၊ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္း ေရာဂါျဖစ္ျခင္း တို႔မွ ကာကြယ္ေပးႏိုင္တယ္လို႔ ယူဆ ႏိုင္ပါတယ္။ အင္တီေအာက္စီးဒင့္ျဖစ္ျခင္း၊ ခႏၶာကိုယ္ထဲဝင္ေရာက္လာတတ္ေသာ အျပင္းစားသတၲဳဓာတ္ ဥပမာ-ခဲဓာတ္၊ ျပဒါးဓာတ္တို႔ကို ဖယ္ရွားေပးရာတြင္ အဓိကေနရာမွ ပါဝင္ျခင္း၊ ေသြးလႊတ္ ေၾကာမ်ား၏ လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ အသည္း၊ ေက်ာက္ကပ္၊ ဆီးအိမ္တို႔၏ လုပ္ငန္း မ်ားကို ေကာင္းမြန္ေစျခင္း၊ အေရျပား၊ ဆံပင္ႏွင့္ ေျခသည္းလက္သည္း က်န္း မာေရးထိန္းသိမ္းျခင္း၊ ႁကြက္သားမ်ား သန္စြမ္းႀကီးထြားမႈႏွင့္ စြမ္းအင္ထုတ္ လုပ္ေပးျခင္းစသည္တို႔ ပါဝင္ပါတယ္။ ဓာတ္မတည့္မႈ Allergy ျဖစ္ျခင္းမ်ား ကိုလည္း ေလ်ာ့နည္းေစပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ မွတ္ဥာဏ္ ေကာင္းေစျခင္း၊ စိတ္ဖိစီးမႈႏွင့္ စိုးရိမ္ေသာက ျဖစ္မႈတို႔ကို ေလ်ာ့နည္းေစျခင္းစတဲ့ ေကာင္းက်ိဳးေတြလည္း ရေစႏိုင္ပါတယ္။ ေဖာ္ျပပါ ေကာင္းက်ိဳး အာနိသင္ ရရွိလိုသူတိုင္းနဲ႔ အားကစားသမားမ်ား၊ သက္သတ္လြတ္စားေနသူမ်ား၊ အရက္တာရွည္စြဲၿပီး အသားဓာတ္ ခ်ိဳ႕တဲ့ေနသူမ်ား ျဖည့္စြက္စားေပးရန္ လိုအပ္ပါတယ္။ ကိုယ္ဝန္သည္ႏွင့္ ႏို႔တိုက္မိခင္ကေတာ့ ဆရာဝန္ႏွင့္ တိုင္ ပင္ၿပီးမွသာ ေသာက္ရန္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယတင္ျပလိုတဲ့ အာဟာရ ပစၥည္းကေတာ့ Choline လို႔ေခၚတဲ့ ဗီတာမင္ႏွင့္ ဆင္တူေသာ ပစၥည္း တစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ ဗီတာမင္ဘီအုပ္စုပါ ဗီတာမင္ မ်ားႏွင့္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ပံု ဆင္ တူတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒီပစၥည္းက ခႏၶာကိုယ္ရွိ အေသးဆံုး ယူနစ္ျဖစ္ ေသာ ကလာပ္စည္းမ်ားရဲ႕ နံရံဖြဲ႕စည္း တည္ေဆာက္ရာမွာ ပါဝင္ပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕လုပ္ငန္းထဲမွာ အသည္း တြင္ အဆီမ်ား လာေရာက္စုပံုျခင္း မျဖစ္ေအာင္ တားဆီးေပးျခင္း ပါဝင္ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အသည္းအဆီ ဖံုးေရာဂါ Fatty Liver မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ အသည္း က်န္းမာေရးအတြက္ ထိန္းသိမ္းေပး ႏိုင္ပါတယ္။ ေသြးအတြင္း ကိုလက္ စထေရာလ္ အဆီဓာတ္မ်ားကို က်ေစ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏွလံုးေသြးေၾကာ ေရာဂါကာကြယ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဟိုမိုစစ္စတင္း (Homocysteine) လို႔ေခၚတဲ့ ဓာတုပစၥည္းတစ္မ်ိဳးရဲ႕ ပမာဏကိုလည္း ေလ်ာ့နည္းက်ဆင္း ေစပါတယ္။ ေသြးထဲမွာ ဟိုမိုစစ္စတင္း မ်ားေနသူမ်ားဟာ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳေရာဂါ၊ေသြးတိုးေရာဂါ၊ ေသြးတြင္းကိုလက္ စထေရာလ္မ်ားျခင္း၊ေဆးလိပ္ေသာက္ ျခင္းမ်ား ရွိျခင္း၊ မရွိျခင္းႏွင့္မဆိုင္ဘဲ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ ျဖစ္ပြားေလ့ ရွိပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ Choline က ဟိုမိုစစ္စတင္းကို က်ေစျခင္းျဖင့္ ႏွလံုး ေသြးေၾကာေရာဂါမျဖစ္ေအာင္ကာကြယ္ ေပးႏိုင္စြမ္းရွိတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ေသာ ကင္ဆာေရာဂါမ်ား မျဖစ္ ေအာင္လည္း ကာကြယ္ေပးႏိုင္ ပါေသးတယ္။ တတိယတင္ျပမွာကေတာ့ Inositol လို႔ေခၚေသာ ဗီတာမင္ႏွင့္ တူတဲ့ အာဟာရဓာတ္တစ္မ်ိဳးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ထူးျခားတဲ့ အာနိသင္ ၂ ခုကေတာ့ ေသြးတြင္းကိုလက္စထ ေရာလ္ကို ေလ်ာ့နည္းေစျခင္းႏွင့္ ထ႐ိုင္ဂလစ္စ႐ိုက္ (Triglyceride) လို႔ေခၚတဲ့ အဆီတစ္မ်ိဳးကို ေလ်ာ့နည္းေစျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏွလံုးေသြးေၾကာေရာဂါမျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ေပးႏိုင္တဲ့ သေဘာေပါ့။ ေသြးဖိ အားျမင့္မားေနမႈကိုလည္း က်ဆင္း ေစတဲ့ အာနိသင္ရွိပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ သားဥေႁကြျခင္းကိုျဖစ္ေပၚေစၿပီး အမ်ိဳးသားေဟာ္မုန္း Testosterone မ်ားေနမႈ မ်ားကို လည္း ေလွ်ာ့ခ်ေပးႏိုင္ပါတယ္ဆိုတာ ေဖာ္ျပရင္း ဒီေဆာင္းပါးကို နိဂံုးခ်ဳပ္ လိုက္ပါတယ္။